Aanvallen in Israël te zien in spelletjes: ‘Even geen Angry Birds voor je kind’

GroenLinks-PvdA zegt ook dat ouders hun kinderen tijdelijk geen toegang tot dit soort games moeten geven. Dat schrijft het AD, dat als eerste verslag deed van de propaganda in apps. De VVD vindt dat er door een toezichthouder moet worden ingegrepen, omdat kinderen geconfronteerd worden met traumatiserende oorlogsbeelden.

Afgelopen weekend doken op sociale media berichten op van mensen die de beelden in kinderapps ontdekten. In de video’s zijn mensen met wapens te zien, wordt er geschreeuwd en komen huilende kinderen in beeld. Engelse teksten in beeld waarschuwen: “We zorgen ervoor dat iedereen die ons schaadt een zware prijs zal betalen.”

Berichten dat de reclames ook op YouTube en YouTube Kids te zien zijn, kloppen volgens Google niet. Er zijn ook nog geen klachten over de appwinkel van Android. Apple laat aan NU.nl weten de zaak uit te zoeken.

Volgens Pardoen zijn de reclames niet alleen in Angry Birds of Soccer Stars te vinden. “Het zit in allemaal van die simpele spelletjes die bedoeld zijn voor alle leeftijden”, zegt ze. “Ik kreeg net een melding van een vrouw die ze tegenkwam in een online kaartspel. Het zijn vaak apps zonder leeftijdsbeperkingen, zodat aanbieders daar geen rekening mee hoeven houden.”

Maar de beelden zijn schadelijk voor kinderen, legt ze uit. “Ze verwachten het niet en schrikken ervan. Deze advertenties brengen onrust en een onveilig gevoel, iets waar kinderen mee in hun hoofd blijven zitten.”

Hoeveel mensen de reclames te zien hebben gekregen, is niet bekend. Ook is onduidelijk wie precies verantwoordelijk is voor de video’s. Dat maakt het lastig om klachten daarover te behandelen, zegt woordvoerder Lies Aris van de Stichting Reclame Code.

“Als niet bekend is wie de adverteerder is, en we geen uiting hebben, kunnen wij als private zelfreguleringsorganisatie geen verdere actie ondernemen”, zegt ze. “Voor een goede werking van zelfregulering zijn wij afhankelijk van de vrijwillige medewerking van adverteerders. Zij moeten hun reclame na een uitspraak intrekken of aanpassen, wat meestal ook gebeurt.”

De stichting meldt dat een appaanbieder vaak zelf de advertentievoorwaarden opstelt. Ook kan een appmaker samenwerken met advertentienetwerken die advertenties doorplaatsen in de app. Als dat hierbij het geval is, kan Angry Birds-maker Rovio bijvoorbeeld aangeven de propagandabeelden niet meer te willen hebben.

Ook het platform waarop de apps worden aangeboden, kan actie ondernemen. “Op basis van de Digital Services Act (DSA) hebben online platformen verplichtingen om illegale online inhoud te verwijderen”, zegt Aris.

De Europese Unie heeft grote techbedrijven al opgeroepen om harder te handhaven bij dit soort beelden. Eurocommissaris Thierry Breton stuurde brieven naar onder andere YouTube, Meta en X waarin hij waarschuwt voor een toename in gepubliceerd nepnieuws en illegale content. Als bedrijven zich niet aan de DSA houden, kunnen ze hoge boetes krijgen.